Nöbetçi Eczaneler
Osmanlı’nın ilk payitahtı Bursa öyle bir şehir ki; tarihiyle, kültürüyle ve doğasıyla mutlaka gezilmesi, görülmesi ve yaşaması gereken kadim bir şehir.
İşte böyle olunca Bursa’da gezilecek yerler listesi de bir hayli kabarık oluyor.
Biz de bu yazımızda sizler için Bursa’da gezilecek tarihi yerleri listeledik.
Hadi gelin hep birlikte Evliya Çelebi‘nin Seyahatname‘de de bahsettiği Bursa’daki tarihi yerleri tanıyalım…
İçindekiler
1. Ulucami
Bursa Ulucami, Orhan Gazi Parkı’nın bulunduğu geniş bir alana, Yıldırım Bayezid zamanında, 1396-1400 yılları arasında yapılmıştır. Osmanlı camileri arasında çok kubbeli anıtsal yapıların ilkidir.
Ulucami’nin on iki büyük dört köşeli paye üzerine oturan 20 kubbesi bulunmaktadır. Yıldırım Bayezid’in 1396 Niğbolu zaferinden sonra Ulucami inşaatına başlanmıştır.
Caminin inşaatı bittikten sonra ilk namazı Yıldırım Bayezid, Molla Fenari, Emir Sultan’ın bulunduğu cemaate Somuncu Baba kıldırmıştır.
2. Hanlar Bölgesi
Bursa’nın fethi ile sadece siyasi alanda değil, ticari alanda da bir büyüme izlenmiş olup, Bursa hızla Anadolu ve Rumeli arasında önemli bir ticaret merkez konuma yükselmiştir.
Bu nedenle de kentte bir çok han yapılmıştır. Bilindiği gibi Anadolu’nun ticaret yolları üzerinde bulunan ve ticaret yapan tacirlerin gece konaklamaları ve dinlenmeleri için yapılan binalara han, daha büyük olanlarına kervansaray denilirdi.
Tarih boyunca önemli bir ticaret kenti olan Bursa için hanlar ve bedestenler ekonominin nabzını ifade etmektedir. Osmanlı’nın ilk başkenti olan Bursa’da 14. yüzyılda oluşmaya başlayan ticaret bölgesi ; 16. yüzyılda han,bedesten ve çarşıların oluşumuyla gelişimini tamamlamıştır.
Erken Osmanlı döneminde yapılan 668 yıllık geçmişiyle Hanlar Bölgesi, Bursa’da çarşı yapısının nasıl oluştuğunu göstermesi açısından önemlidir.
Hanlar Bölgesi’nde yer alan hanlar şu şekilde: Balibey Han, Pirinç Han, Eski İpek Han, Bakırcılar Çarşısı, Bedesten, Emir Han, Aynalı Çarşı (Orhan Bey Hamamı), Koza Han, Fidan Han, Uzun Çarşı, Tuz Pazarı Çarşısı, Tuz Han, Kütahya (Çukur) Han, Okçular Çarşısı, Kayhan Çarşısı.
3. Yeşil Türbe
Bursa’da kendi adına yaptırdığı Yeşil Türbe’ye defnedilen Mehmed Çelebi’nin külliyesi, Timur sonrası yıkılan Bursa’ya yeni bir hayat vermiştir.
Türbenin turkuaz rengindeki İznik çinilerinin renginden ötürü Yeşil Külliyesi denilmektedir. Cami, türbe, medrese, hamam ve imaretten oluşan Yeşil Külliye’nin diğerlerinden farkı, bu yapıların serbest olarak yerleştirilmiş olmasıdır.
4. Emir Sultan Külliyesi
Yıldırım Bayezid’in kızı ve Emir Sultan Hazretleri’nin eşi olan Fatma Hundi Hatun tarafından Emir Sultan adına inşa ettirilmiştir. Külliye; erguvan ağacı çiçek açtığında Emir Sultan’ın etrafında toplanan dervişlerin, Emir Sultan’ın vefatından sonra da toplandığı yer olmuştur. Külliyenin hamamı günümüzde el sanatları atölyesi olarak kullanılmaktadır.
EMİR SULTAN CAMİ: Yıldırım Bayezid’in kızı ve Emir Sultan’ın eşi Hundi Hatun tarafından 15. yüzyılda inşa ettirilmiştir. Emir Sultan adına yaptırılan cami, Bursa camileri arasında en büyük kubbeye sahip olandır. 1795 ve 1855 depremlerinde hasar görmüş tekrar onarıldığında zemin yükseltildiği için temelleri aşağıda kalmıştır. Oldukça geniş bir avlusu olan Emir Sultan Camii, ziyarete gelenleri ilk olarak bu geniş avluda karşılamaktadır. Caminin duvarlarında çok sayıda kuş yuvası bulunmaktadır.
EMİR SULTAN TÜRBESİ: Yıldırım Bayezid, Çelebi Mehmed ve II. Murad dönemlerinde yaşamış, hem devlet erkânı hem de halk tarafından manevi anlamda saygı ile kabul görmüş bir Allah dostu olan Emir Sultan’ın türbesi inanç turizmi açısından Bursa’da en fazla ziyaret edilen yerdir. Türbenin olduğu Emir Sultan mahallesinde Emir Sultan’a hürmet olarak asırlardan beri ramazan davulu çalınmaz. Asıl adı Muhammed Şemseddin olan ve Buhara kökenli Emir Sultan; Hz. Peygamber soyundan geldiği için Emir, gönüllere taht kurduğu ve sultan damadı olduğu için Sultan sıfatı ile anılır.
5. Üftade
Üftade Camisi 1580 yılında vefat ettiği bilinen Üftade Mahmud Muhiddin tarafından yaptırıldıktan sonra 1855 depreminde zarar görmüş, 1869 yılında Serazkar Rıza Paşa tarafından yeniden yaptırılmıştır. Üsttü üç kubbe ile örtülü olan son cemaat yeri önde üç, yanlarda birer kemerle desteklenmiştir. Asıl ibadet alanına giriş kapısı üstünde, mermerden, küçük boy talik harflerle Türkçe yazılmış, 0,75 x 1,20 metre boyutlarında altı satırlık kitabesi vardır. 13 x 13 metre iç ölçülerinde bulunan caminin üzeri kubbe ve tonozla örtülmüştür. Caminin girişinde üç metre derinliğinde bir son cemaat yeri bulunmaktadır. Duvarları kesme taş ve tuğla ile örülmüştür. Cami çeşitli depremlerde yıkıldığı için, torunu İbrahim tarafından yeniden yaptırılmıştır. 1855 yılında büyük kubbe yıkılmış, son cemaat yerinin kubbe ve kemerleri çatlamıştır. Bu dönemde dört ahşap sütun üzerine sekizgen kasnaklı Bağdadi bir kubbe oturtulmuş, yapının beden duvarlarına bağlanan yuvarlak tonoz ve eliptik kemerler inşa edilmiştir. 1869 yılında yeniden inşa ettirilen kare planlı türbe ise Cami’nin doğusunda bulunmaktadır.
6. Tophane
Bursa’da şehrin tam merkezinde yer alan Tophane, Bursa’nın zirvesinde bir tarih içermektedir. Bursa’nın müthiş manzarasını kuşbaşı bir konumdan seyredebileceğiniz Tophane’de başta Osman Gazi ve Orhan Gazi’nin türbeleri olmak üzere birçok tarihi yapı bulunmaktadır. Mahallenin adı da isminden de anlaşılacağı gibi tepede bulunan toplardan gelmektedir. Osmanlı döneminde topların döküldüğü parkta bugün hâlâ çok sayıda top tepede bulunmakta ve bu toplar ramazan aylarında kullanılmaktadır.
7. Muradiye Külliyesi
Muradiye Külliyesi, Bursa’da Osmanlı sultanları tarafından yaptırılan son külliyedir. Sultan II. Murad tarafından 1425-1426 yılları arasında yaptırılmış ve içinde bulunduğu semte ismini vermiştir. Cami, medrese, hamam, darüşşifa ve türbeden oluşan Muradiye Külliyesi’ne Fatih Sultan Mehmed, II. Bayezid ve Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinde yapıldığı bilinen türbeler de eklenmiştir.
Osmanlı hanedan üyelerinin türbelerinin yer aldığı külliyede 12 türbe bulunmaktadır. Bursa’nın Osmanlı türbeler şehri olarak anılmasında büyük bir paya sahip olan külliyenin bahçesinde yer alan türbeler, adeta hüznün acı meyveleri gibidir. Fatih Sultan Mehmed’den itibaren 100 yılı aşkın bir dönem içinde peyderpey yaptırılan bu komplekste: II. Murat Türbesi, Hüma Hatun (Hatuniye) Türbesi, Şehzade Alaaddin Türbesi, Şehzade Ahmed Türbesi, Şehzade Mustafa Türbesi, Şirin Hatun Türbesi, Gülruh Hatun Türbesi, Ebe Hatun (Fatih Sultan Mehmed’in Ebesi), Şehzade Mahmed Türbesi, Mükrime Hatun Türbesi, Gülşah Hatun Türbesi, Saraylılar (Cariyeler) Türbesi bulunmaktadır.
8. Kapalıçarşı
Kapalıçarşı, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne 2014 yılında alınan “Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu” miras alanının 6 alt bileşeninden biri olan Hanlar Bölgesinde yer alıyor.
Osmanlı’nın ilk çarşılarından olan Bursa Kapalıçarşı, 7 asırlık tarihiyle kentin en hareketli ticaret merkezi konumunda.
9. Saltanat Kapı
Bursa surlarının ana kapılarından en önemlisi ve en görkemlisidir. Doğu yönünden kente doğrudan girilen kapı, Hisar’ın doğuya, aynı zamanda ipek ve baharat yoluna açılan ana kapısı konumundaydı. Tekfurların, devlet yöneticilerinin kente giriş ve çıkışta kullandıkları, ayrıca gösterişli tören ve resmi geçitlerde kullanılan ana kapıydı.
Osmanlı döneminde, “Kale Kapısı” ve “Hisar Kapısı” olarak da bilinmekteydi. Bey Sarayı’na çıkan yolun başında bulunduğu için “Saltanat Kapı”, Balıkpazarı’nın ve Darphane’nin yakınında olduğu için de “Balıkpazarı Kapısı” ve “Darphane Kapısı” olarak da adlandırılmıştır.
Saltanat Kapı, Osmangazi Belediyesi tarafından 2005 yılında başlatılan rekonstrüksiyon ve restorasyon çalışmasıyla yeniden ayağa kaldırılmıştır. Kapının 1418 yılında Çelebi Mehmed döneminde onarıldığını gösteren özgün kitâbesi de Bursa Türk-İslam Eserleri Müzesi’nden alınarak kapıdaki yerine yerleştirilmiştir.
10. Irgandı Çarşılı Köprüsü
Bursa’nın merkez ilçeleri Osmangazi ve Yıldırım’ı birbirine bağlayan, Gökdere’nin üzerine 1442 yılında Irgandılı Ali’nin oğlu Hacı Muslihiddin tarafından inşa edilen Irgandı Çarşılı Köprüsü, yüzyıllar boyunca doğal afetlere ile savaşlara direnerek şehrin tarihine tanıklık etmiş.
Yaklaşık 600 yıllık bir geçmişe sahip olan bu tarihi köprü, pek çok farklı restore işlemlerinden sonra günümüze ulaşmayı başarmış.
Irgandı Çarşılı Köprüsü; İtalya’da Vecchio ve Rialto Köprüleri, Bulgaristan’da Osma Köprüsü ile birlikte dünyadaki dört çarşılı köprüden biri olma özelliğinde.
11. Cumalıkızık
Uludağ’ın eteklerinde kurulmuş Cumalıkızık. İncir ve kestane ağaçları ile çevrili, Osmanlı mimarisinin en çarpıcı örneklerinin yer aldığı 700 yıllık bir anıt köydür burası. Kuzey Ege ve Marmara Bölgesi’nde çoğu Rumlardan kalma yüzyıllık köylerin aksine, Bursa – Cumalıkızık tam bir “Türk Köyü”dür. Bol oksijenin baş döndürdüğü bu yamaçlarda eski dağ köylerinin havası var.
12. İznik Kalesi
İznik Kalesi’nin geçmişi M.Ö. 258 tarihlerine dayanır. İznik Kalesi’nde; sırasıyla İstanbul, Yenişehir, Lefke ve Göl kapıları bulunur. Ayrıca 12 tali kapısı vardır. Uzunluğu 4970 metredir. Yüksekliği 10-13 metre olan surların direncini güçlendirmek amacıyla 114 yuvarlak planlı burç yapılmıştır. Burçların eskileri yuvarlak, yenileri ise dört köşedir. Ayrıca surların önünde bulunan müdafaa hattında 131 burç mevcuttur. İznik surları bir çok kez tamir görmüş olup, büyük ölçüde eski kent kalıntıları surlarda kullanılmıştır. Lefke Kapısı ile İstanbul Kapısı surları üzerinde bulunan üç kabartma tasvirde M.Ö. 3’üncü yüzyıla ait bir savaşın anlatıldığı görülür.
13. İznik Ayasofya Camii
İznik’in en önemli sembollerinden birisidir. Dört medeniyete ait izler taşıyor. Romalılar döneminde yapılan bir bazilika Bizans döneminde ise kilise olarak kullanılmış. Selçuklular, bölgeye hakimiyet kurduktan sonra ise cami olarak kullanılmaya başlanmış. Selçuklunun inşa ettiği minare de bulunuyor. Osmanlı hakimiyetinde ise bugünkü görünümüne kavuşmuş.
14. İznik Antik Roma Tiyatrosu
Roma İmparatoru Trajan tarafından M.S 2. yüzyılda inşa edilmiş. Yapı hakkında detaylı bilgi Bitinya Valisi’nin mektuplarından toplanmış.
Tiyatro, başkentte olduğu gibi gladyatör oyunlarına ve birçok muhteşem gösteriye ev sahipliği yapmıştır.