Osmanlı’nın ilk başkenti olan Bursa’da 14. yüzyılda oluşmaya başlayan, 16. yüzyılda han, bedesten ve çarşıların oluşumuyla gelişimini tamamlayan Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi’ni eski ihtişamına kavuşturacak projede yıkımların ardından uygulamaya start verildi.
Büyükşehir Belediyesi’nin Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından da desteklenen projesi, iki yıl önce Kızılay binasının yıkımıyla başlamış ve alan üzerindeki 38 binanın yıkımı tamamlanmıştı.
Hem Bursa’nın tarihi siluetini gün yüzüne çıkaran hem de kentin kalbine ayrıcalıklı bir meydan kazandıracak projenin uygulama safhası Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un da katıldığı törenle başladı.
40 yıllık hayal
Tarihi projenin başlangıcı nedeniyle düzenlenen törende konuşan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, projenin Bursalıların 40 yıllık hayali olduğunu, hangi siyasi partiden olursa olsun, birçok belediye başkanının bölge ile alakalı hedefleri olduğunu söyledi.
Projenin başlamasının üzerinden henüz iki yıl bile geçmemesine rağmen önemli bir mesafe alındığını dile getiren Başkan Aktaş, bünyesinde 14 han, 1 bedesten, 13 açık çarşı, 7 üstü örtülü çarşı, 11 kapalı çarşı, 4 pazar alanı, 21 cami, 177 sivil mimarlık örneği yapı, 1 okul ve 3 türbenin bulunduğu alanın tam bir açık hava müzesi olduğunu belirtti.
UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan bölgenin korunması ve gelecek nesillere bihakkın taşınması gereken bir miras olduğunu ifade eden Başkan Aktaş, “Tabii bu bölgenin etrafındaki yapıların yıkılması ve tarihin gün yüzüne çıkarılması fikri uzun yıllardır konuşuluyordu. Ancak zor bir süreçti. Konuyu ilk olarak Aralık 2019’da Bakanımıza açtık. 2020’nin Eylül-Ekim aylarında burada ilk kazmayı vurmuş olduk. Projeye sahip çıkan Bakanımıza teşekkür ediyorum. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür ediyorum. Acele kamulaştırma kararı, Cumhurbaşkanımız tarafından imzalandı ve Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu bir Bursa sevdasıdır. Bu kadim medeniyetimizin ayağa kaldırılması için yapılmış bir hamledir. Asla rantla ilgisi yoktur. Hatta belediye lehine dahi alan kiralanması söz konusu değildir” dedi.
500 milyonluk proje
Projeyle tarihî yapıların ortaya çıkmasını, bölgedeki esnafın daha görünür olmasını, hem Bursalıların hem de Bursa’ya gelenlerin daha ferah bir alanda dolaşmalarını amaçladıklarını vurgulayan Başkan Aktaş, “Projede toplam kamulaştırma bedeli 250 milyon TL’dir. Hisar ile Hanlar Bölgesi arasındaki bağlantıyı da güçlendirecek olan bu proje kapsamında; 2000 metrekarelik 3 adet meydan, 9000 metrekarelik yeşil alan ve peyzaj düzenlemesi, 12500 metrekarelik kapalı otopark yapılacak. İhalesi yapıldı ve yer teslimi gerçekleştirildi. Farklı noktalarda ve arazi eğimi ile gizlenecek şekilde parça parça olarak tasarlanan umumi tuvalet, belediye destek birimleri ve bankamatik birimleri yer alacak. Ayrıca toplam 900 metrekare tek katlı hizmet yapıları da tasarlandı. Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Kentsel Tasarım Projesi’nin kamulaştırma ve uygulama projesiyle birlikte toplam proje bedeli 500 milyon TL’dir. Bu paranın yarı bedeli de Bakanlığımız tarafından Bursa’ya armağan edildi” diye konuştu.
‘Tarihe vefa geçmişe saygı’
Bursalıların, Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi’nde hayata geçirilen projeyi 40 yıldır merakla ve özlemle beklediğini ifade eden Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Burası bizim tarihimizin doğduğu yer. Burayı özel yapan üç unsur vardır. Uludağ, Ulu Cami ve Ulu çınar. Uludağ heybeti, Ulu Cami haşmeti, Ulu çınar ise hayatı temsil eder. İşte medeniyetimize can suyu veren, taşa ruh üfleyen ecdattan aldığımız ilhamla biz de bugün Hanlar Bölgesi’ndeyiz. Tüm Türkiye’de ‘tarihe vefa geçmişe saygı’ sloganı ile başlattığımız birçok projeyi yaptık. Yeşil Bursa’yı, kadim Bursa’yı büyük tarihi ile buluşturmak için ilk taşı hep birlikte yerleştireceğiz. 2 yıl önce buraya geldik ve bir söz verdik. Bursa’mıza, Türkiye’mize bir söz verdik ve bu tarihi bölgeye zarar veren binaları yıktık. İşte bu Hanlar Bölgesi’nin etrafını tamamen açtığımız bu alanda tam 500 milyon liralık bir yatırım gerçekleştirdik. Projemizde birlikte Bursa’mızın tarihi kimliğini ön plana çıkaracağız ve bu alanda bulunan Pirinç Han ve İpek Han gibi tarihi hanlarımızın görünürlüğünü artıracağız. Proje kapsamında 2000 metrekare büyüklüğünde 3 tane meydanımız olacak. 19 bin metrekare açık ve yeşil alan, yer altında da buraya gelen misafirlerimizin araçlarını park edeceği 12500 metrekarelik otoparkımız olacak. Bu da 500 araçlık otopark demektir. Vatandaşlarımızın, bu tarihi ve kültür aksında sıkılmadan, güzellikler içinde, çınarların gölgesinde gezdiği bir projeyi hayal ettik. İnşallah bugün de ilk taşımızı koyuyoruz. Biz taş üstüne taş koyanların yolundayız. Birileri gibi milletin önüne, milletin işlerine, milletin hedeflerine taş koyanlardan hiçbir zaman olmadık. İnşallah bu projemiz, geleceği bıraktığımız çocuklarımıza emanet ettiğimiz kadim değerlerin aziz hatıraları, yeni bir mihenk taşı olacaktır. Osman Gazi’nin göz nurlarına, Orhan Gazi’nin evlatlarına, Sultan Murad’ın evlatlarına şimdiden projemiz hayırlı, uğurlu, mübarek olsun” diye konuştu.
Yatırım yağmuru
Bursa’nın geleceğine damga vuracak Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Meydan Projesi’nin startını veren Bakan Kurum aynı zamanda toplam yatırım bedeli 2 milyar lirayı aşan Osmangazi Macera Parkı açılışı, Yıldırım Mevlana TOKİ 7. Etap projesinin temel atması, İller Bankası tarafından yapılan esirlerin açılışı ve TOKİ eliyle yürütülen sosyal konutların temel atma ve açılışlarını da gerçekleştirdi. “Mevlana’nın söylediği gibi bir ayağımızı Bursa’ya diğer ayağımızı ülkemize, gönül coğrafyamızda sabitliyor ve bu çerçevede tüm dünyayı dolaşıyoruz” diyen Bakan Kurum, “Elbette birileri bahanelere sarılacak, birileri işleri savsaklayacak. Bazı süreçleri öne sürüp, sorumluluktan kaçacaklar. Ama biz milletimizle çalışmaya, milletimizle yürümeye, milletimizle büyük başarı hikayeleri yazmaya devam edeceğiz. Bu noktada 2023 seçimleri büyük önem arz ediyor. Bu seçimler ehliyet ile kifayetsizliğin, nitelikle yetersizliğin, çalışkan ile tembelliğin seçimi olacaktır. Bu seçimler güçlü bağımsızlık ile taşeronluğun, söz söyleyen yerine söz dinlemeyi tercih edenlerin, cesurlar ile kaçak güreşenlerin mücadelesi olacaktır. Varsın Türkiye düşmanları sizinle aynı dili kullansınlar, varsın millete husumetli olanlar sizinle yan yana durmaya devam etsinler. Bize aziz milletimiz yeter, bize Türkiye yeter, bize Bursa yeter. Bursa’dan, Hanlar bölgesinden ‘hodri meydan’ diyoruz. Kurduğunuz oyunlar boşa çıkacak. Büyükelçilerin masasında yaptığınız hesaplar, çarşıda bozulacak. Yanlış hesabınız mutlaka sandıktan dönecektir. Açılışını yaptığımız, temellerini attığımız projeler Bursa’mıza, Bursa’nın gençlerine, çocuklarına, geleceğine hayırlı olsun” diye konuştu.
Tarih gün yüzüne çıktı
Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu, büyük bir heyecana şahitlik ettiklerini belirtti. Bursa’nın karanlık odalara hapsedilen tarihinin tekrar gün yüzüne çıkartılarak, geçmiş platosunun oluşturulduğunu anlatan Çavuşoğlu, projede emeği geçen başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere herkese teşekkür etti. Bursa’da tarih, kültür, turizm, tarım, deniz gibi her değerin bulunduğunu söyleyen Çavuşoğlu, “Tarihi dokusuna çok da güçlü bir şekilde yeni bir ivme katıyoruz. Bursa’nın ihtiyacı olan her alanda gerekli destekler veriliyor. Bursa son 20 yıl içerisinde 70 milyarlık bir yatırım aldı. Şehrimize ve ülkemize hizmet eden herkesten Allah razı olsun” diye konuştu.
Aktör kent
Bursa Valisi Yakup Canbolat ise, Bursa’nın tarihin her döneminde dünyanın aktör kentlerinden biri olduğunu, engin medeniyet birikimi sayesinde örnek ve öncü olduğunu ifade etti. 670 yıllık geçmişiyle Hanlar Bölgesi’nin ayrı bir öneme sahip olduğunu anlatan Canbolat, hazırlanan projeyle Bursa tarihinin daha görünür ve ulaşılabilir hale geldiğini anlattı. Çalışmada emeği geçen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na ve Bursa Büyükşehir Belediyesi’ne teşekkür eden Canbolat, Osmangazi ve Yıldırım Belediyeleri tarafından hazırlanan projelerin de şehre hayırlı olmasını temenni etti.
Konuşmaların ardından canlı bağlantılar ile yapımı tamamlanan hizmetlerin açılışını yapıp, yeni projelerin temelini atan Bakan Kurum, daha sonra Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Meydan Projesine ilk taşı yerleştirdi.